DÜNYA TARIM YOLUNDA, TÜRKİYE İSE TERS YÖNDE İLERLİYOR!
Dünya Çiftçiler Günü’nde “dünya” nüfusu tarıma yönelirken
Türkiye’de üreticiler tarımdan vazgeçiyor. En önemli neden ise gelir düzeyinin
düşüklüğü.
Bugün 14 Mayıs Dünya Çiftçiler Günü. Bugün 79 ülkeden 120
tarımsal kuruluşu temsil eden Uluslararası Tarımsal Üreticiler Federasyonu’nun
(IFAP) 1946 yılındaki kuruluşunun yıldönümü olan 14 Mayıs itibariyle Türkiye’de
üreticilerin profilini tarlasera inceledi.
15 milyon kişi tarımdan geçiniyor
2016 itibariyle Türkiye’de geçimini tarım ile sağlayan nüfus
yaklaşık 15 milyon. Bu, toplam ülke nüfusunun yüzde 19,8’unu oluşturuyor.
Tarımsal nüfusun yüzde 49’unu kadın yurttaşlar oluşturuyor.
Aileleriyle birlikte üretici nüfusu böyleyken, mesleki
anlamda üretici olarak kabul edilen nüfus toplam nüfusun yalnızca yüzde 3’üne
denk geliyor. Buna göre Çiftçi Kayıt Sistemi’ne kayıtlı olan kişi sayısı 2,2
milyon.
Üretici tarımdan vazgeçme eğiliminde
Türkiye'de 2000’li yılların başından itibaren 2,7 milyonluk
bir nüfusun tarımdan uzaklaştığı görülüyor. Aynı süreçte dünya genelinde
tarımsal nüfusun yüzde 2 arttığı göz önüne alınırsa Türkiye’de görülen bu
“tarımdan vazgeçme” eğilimi düşündürücü.
İstihdam payı gelire yansımıyor
Türkiye’de sektörel işgücü dağılımının yüzde 25,5’ini
kapsayan tarımın istihdam içindeki payı ise 22,3. Buna karşın Gayri Safi Yurt
İçi Hasıla içinde tarıma düşen pay yüzde 6’da kalıyor. Diğer sektörlerle
karşılaştırıldığında tarımdan geçinmenin daha zor olduğu göze çarpıyor.
Üreticinin yıllık ortalama geliri 13 bin TL
2014 itibariyle tarımda ücretli ve maaşlı olarak çalışanlar
yılda ortalama 13 bin 126 TL gelir elde ediyor. Tarım sektöründe işveren olarak
çalışanların yıllık ortalama geliri 13 bin 399 TL olarak hesaplanırken, bu oran
yevmiyeli olarak çalışanlarda ise yılda 4 bin 772 TL’de kalıyor.
Eğitim düzeyi gelirle doğru orantılı
Tarım sektöründe çalışanların yüzde 67,8’i lise altı düzeyde
eğitim durumuna sahip. Lise ve üniversite mezunu üreticilerin oranı ise 7,1.
Tarım sektöründe gelir düzeyi ile eğitim düzeyi arasında da bir ilişki olduğu
seziliyor. Okur-yazar olmayan tarımsal nüfusta kişi başına yılda ortalama 6 bin
939 TL gelir düşerken, lise ve üzeri eğitim düzeyindeki bir tarım çalışanı ise
yılda ortalama 18 bin 906 TL kazanç sağlıyor.
1 milyon üretici traktörsüz
Üretici nüfusu 2,2 milyon olarak kabul edildiğinde
Türkiye’de üretici başına yaklaşık 11 hektar tarım arazisi düşüyor. Geçimini
tarımla sağlayan kişi başına düşen tarım arazisi ise ortalama 1,6 hektar . Son yıllarda
hızla artan traktör nüfusuna karşın Türkiye’de henüz traktör sahibi olmayan 1
milyona yakın üretici bulunuyor.
